Lang voordat we de omvangrijke ongesubsidieerde microfinancetak van BRI briljant kunnen noemen, gaat zij van start in 1895. BRI bestaat in haar begindagen uit diverse banken die tezamen een door de staat gerund kredietsysteem vormen (302). De originele naam in de koloniale tijd is De Poerwokertosche Hulp- en Spaarbank der Inlandsche Hoofden (303). Met het uitroepen van de onafhankelijkheid van Indonesië verandert de naam van de bank in Bank Rakyat Indonesia, oftewel Volksbank Indonesië. In 1950 volgt een fusie met de Algemene Volkskredietbank, met als doelstelling een landelijke commerciële staatsbank voor de agrarische bevolking te vormen.304 Uiteraard vraagt het wel meer dan alleen een fusie om de rurale bevolking daadwerkelijk toegang tot financiële dienstverlening te bieden. Tussen 1960 en 1980 is er de zogenaamde Groene revolutie waarmee vooral in Azië de landbouw wordt gemoderniseerd om de groeiende bevolking te kunnen voeden. Onder invloed hiervan ontwikkelt de Indonesische overheid het gesubsidieerde programma BIMAS, dat tot doel heeft de rijstteelt te stimuleren. Om dit programma te realiseren exploiteert BRI begin jaren zeventig een uitgebreid, landelijk netwerk van bankkantoren in de rurale gebieden, ook wel het Unit Desa System (UDS) genoemd. Dit UDS is het meest bijzondere onderdeel van BRI en daar zal dan ook de focus op liggen in het businessmodel zoals hier beschreven. Echter is het UDS in zijn opzet ten faveure van BIMAS allesbehalve succesvol en heeft het een aantal harde lessen te leren. Het BIMAS-programma slaagt, maar de kredietcomponent die de basis vormt voor het UDS faalt.

BRI komt voor de confronterende keuze te staan om het UDS te sluiten of grondig te hervormen. Het gaat financieel slecht met het UDS maar sluiten van het systeem zou in 90% van de gebieden een einde aan de financiële dienstverlening betekenen en daarmee grote economische problemen veroorzaken. Het is een dilemma. Onder aanmoediging van het ministerie van Financiën en de visie van de directie wordt in 1983 besloten het systeem open te houden en drastisch te hervormen. Hierin is de basis voor het succesvolle businessmodel van het UDS te vinden. Deze hervorming levert een groot succes op voor BRI en Indonesië, en zelfs briljante lessen voor de microfinancebusiness wereldwijd. Laten we eens kijken wat er aan de basis van dit succes ligt.