
Voetballers van De Toekomst
Prelude
Het mooiste wat je kan worden als je groot bent is profvoetballer. Al het andere is tweede keuze. Als ik (Jeroen Kemperman) acht jaar ben neem ik me voor maar het beste te maken van het alternatief. Voetbalvriendje Nordin van Schuppen waarmee ik duizenden uren op straat voetbal is veel beter. Hij is veel beter dan iedereen waarmee hij kan worden vergeleken in Zeist. Hij kan zo lang hooghouden als hij wil en hij is uren bezig nieuwe trucjes, schijnbewegingen en effectschoten te verzinnen en oefenen. Hij schakelt op het veld direct van stilstand in sprint en gaat vervolgens in slalom langs alles en iedereen. Dit laatste ziet er dan niet uit als lomp achter de bal aan hollen maar als dansen, waarbij de bal de speler volgt in plaats van andersom. Dit zie je zelfs bij profvoetballers slechts sporadisch. Dan hebben we het bij de Nederlanders over Cruijff, Van Basten en Bergkamp. Dit zijn niet toevalligerwijs allemaal Ajacieden. Nordin droomt er dan ook van Ajacied te worden. Daar komen alle grote voetballers vandaan. Daar wordt het echte sierlijke voetbal met bluf gespeeld en is het doel altijd om aan te vallen en te winnen. Voor Nordin is profvoetballer worden een kwestie van alles of niets. Het is niet alleen een jongensboek, maar ook een uitweg uit een hobbelige jeugd. Hij brengt jaren door in internaten en pleeggezinnen. Hij heeft een oudere broer waar hij op terug kan vallen, maar verder is de gezinssituatie instabiel. Ook op de LTS gaat niet heel erg goed. Nordin is als jongen even dromerig en onberekenbaar als hij voetbalt. Hij is opstandig, maar tegelijk te lief om de confrontatie aan te durven gaan. Als hij eisen of beloften niet kan of wil nakomen, ontwijkt hij ze liever dan nee te zeggen. Ik zag Nordin niet meer nadat hij op zijn veertiende naar een pleeggezin ging. Ik hoopte hem op een gegeven moment terug te zien op tv in Ajax. Dat gebeurde niet. In 2001 kom ik erachter wat er verkeerd is gegaan door het boek Leerschool Ajax van Rik Planting. Hij kwam op zijn zeventiende in de Ajax-jeugd en was echt goed! Cruijff noemde hem het meest waardevolle bezit van Ajax. Hij kreeg veel vertrouwen van jeugdtrainer Louis van Gaal. Sommigen zagen hem al een plaats innemen onder de grootsten van de club en zeiden dat hij beter was dan Van Basten. Maar tegelijkertijd moet je als voetballer soms ook kunnen bikkelen en verdedigen en dat deed hij niet goed onder trainer en werkvoetballer Barry Hulshoff. Niemand twijfelde aan zijn voetbalkwaliteiten, maar hij legde het af op persoonlijkheid. De combinatie van opstandigheid en conflictmijdend gedrag zorgde ervoor dat hij zonder uitleg niet kwam opdagen of niet deed wat werd gevraagd. Hij werd gezien als onbestuurbaar en karakterloos. Hij moest op zijn negentiende tegelijk met Michael Mols, Frank Verlaat en Youri Mulder de opleiding verlaten. Hij kreeg een jaar later nog een mogelijkheid in een nieuw opgerichte herkansingsploeg van Ajax, maar ook dat ging verkeerd. Er werd een baantje voor hem geregeld om wat bij te verdienen naast het voetbal. Hij snapte dat werk niet en ging er niet meer heen. Hij durfde toen ook niet meer naar Ajax. Hij zwierf daarna nog over de internationale voetbalvelden, maar met Ajax was het einde verhaal. Veel jongens dromen van profvoetbal. Nordin leek voorbestemd tot ‘godenzoon’ maar werd het niet. Hij bleef een sterveling. De droom gaat verder. Het mooiste wat je kan worden is profvoetballer.
Ajax heeft de Champions League/Europa Cup gewonnen (4x), de wereldbeker (2x), de UEFA Cup (1x), de Europese Supercup (3x) het landskampioenschap (31x) en de KNVB-beker (18x). Dit maakt Ajax niet nog briljant. Het is een grote club in een klein land. Door het beperkt aantal inwoners en dus lagere media- en sponsorinkomsten heeft Ajax internationaal niet de budgetten om te concurreren met clubs uit de Europese top elf, die daarbij ook nog eens meer uitgeven dan ze hebben. Ajax heeft met met ‘totaalvoetbal’ in de jaren zeventig én ‘circulatievoetbal’ van de jaren negentig structureel bijgedragen aan innovatie in het voetbalspel. Maar wat Ajax echt briljant maakt zijn zijn reputatie en prestaties als opleidingsclub. De eigen kweek van Ajax speelt op het terrein De Toekomst, en die naam is verdiend. Op de top honderd met de beste wereldvoetballers aller tijden van de Association of Football Statistics (AFS) staan twaalf spelers die uit de Ajax-jeugd komen of voor hun 21ste naar Ajax zijn gekomen als onbekende spelers. Ajax is daarmee historisch en statistisch onderbouwd de meest succesvolle voetbalopleider ter wereld, een club waar continu jongensdromen waar worden gemaakt. Accepteren dat je nu niet top bent als voetbalclub en de ambitie erop focussen om een topopleidingsclub te zijn doet pijn en vraagt het bedwingen van kortetermijnimpulsen. De genialiteit als opleider en transformatie van het businessmodel maakt Ajax tot een interessante casus.
Visie en positionering
Voetballers van de toekomst
- Het voetbal van de toekomst spelen met eigen voetballers
- Voetbal verrassend vernieuwd met totaalvoetbal (1969-1973) en circulatievoetbal (1994-1995)
- Gevulde prijzenkast: 4x Champions Leaque/Europa Cup 1, 2x wereldbeker, 1x UEFA Cup, 3x Europese Supercup, 31x lands-kampioen, 18x KNVB beker
- Reeks van grote spelers en trainers die uit de Ajax jeugd komen of bij Ajax groot zijn geworden: 12 spelers uit de AFS top 100 aller tijden
- Door spelers, trainers en publiek erkend als dé club voor de voetballers van de toekomst
- 1 grote prijs per jaar winnen met aanvallend en verzorgd voetbal uit de Ajax school. Altijd opvallende nieuwe jonge talenten die het verschil maken
- Heldhaftig
- Vastberaden
- Barmhartig
- Ambitie
- Verbetering
- Zelfbewustzijn
- Aanvallend en verzorgd circulatievoetbal. • Voetballers die beter zijn en/of worden in techniek, Inzicht, Prestaties en Snelheid.
- Capaciteit om voetbaltalent t/m 22 jaar te signaleren en beter te maken
- Prijzen winnen
- Goede spelers uit de Ajax jeugd in Ajax 1, top clubs in Europa en in Nederlands Elftal en andere nationale teams
- Consequent vasthouden én doorontwikkelen van Ajax systeem
Het businessmodel
- Mooi voetbal en meestal winst met opkomend nieuw talent
- Omgeving naar keuze alleen of met andere supporters
- Escapisme, (Ont) spanning, vreugde (of verdriet) en groepsgevoel
- Variabel in geld: meereizen, seizoensplaats, abonnement TV of gratis
- Variabel in tijd: mee-reizen, naar thuisstadion, op TV of online
- Resultaat minder zeker door jong elftal en doorstroom beste spelers
- Grootste Nederlandse club qua begroting, fans en media
- Middelgrote Europese club met bovengemiddelde track record
- Unieke positie als opstap naar top clubs in grootste competities (UK, Duitsland, Spanje en Italië) gezien reputatie bij spelers en clubs, excellente jeugdopleiding en basisplaatsen voor talent
- In Nederland traditioneel PSV en Feyenoord en clubs in ‘de provincie’ die er dat jaar uitsteken zoals Twente en AZ
- De 50 grootste clubs in Europa en daarbinnen de top 10 als hazen
- Fans: Grootste deel Nederlanders en voetballiefhebbers Europa, Azië en Zuid Amerika op basis van succes en speelwijze. Spelers: Talenten uit Amsterdam e.o., Nederland als totaal en selectief uit landen zoals België, Denemarken en Zuid Afrika.
- Clubs: top 10 clubs die spelers van Ajax overnemen
- Er is ruimte voor een club die met het ontwikkelen van talent en aantrekkelijk spel het voetbal voor de toekomst inhoud geeft
- Superieure sport- en begeleidingsinfrastructuur
- Beste jeugdopleiding in de wereld die jaarlijks talent moet leveren aan het eerste elftal
- Vaste speelwijze met taak per positie in alle elftallen waarop spelers worden getraind, snel inpasbaar zijn, elkaar weten te vinden en posities kunnen overnemen.
- Visie, selectiemethoden en trainingsmethoden voor noodzakelijke eigenschappen van een topvoetballer TIPS (Techniek, Inzicht, Prestaties en Snelheid)
- Goede relaties met kleinere amateur en professionele clubs, bemiddelaars en zaakwaarnemers voor nieuw talent voor de jeugd (ca. 6-18 jaar) en het eerste elftal (ca. 18-22)
- Samenwerking met sponsors ook in natura (zoals met Adidas), samenwerking met andere voetbalclubs en afstemming/overleg met overheden/gemeente)
- De wedstrijden zelf zijn de drager en boodschap in de communicatie. Doorlopende media-aandacht vraagt positieve en open communicatie
- Verkoop aan het publiek rechtstreeks (kaartjes) en via media (uitzendrechten). Officiële merchandising aan supporters rechtstreeks en vooral via distributeurs. Verkoop van spelers aan andere clubs. Verkoop positieve media exposure via Ajax aan sponsors
- Wedstrijden zelf zijn steeds de 90 minuten dat het echt moet worden waargemaakt en daarbij moeten helemaal de thuiswedstrijden worden gewonnen
- Ondersteunende diensten aansluitend op verkoop in merchandising, media en spelerstransfers
Waarde
- Voetbal raakt supporters diep. Het lijkt mensen soms meer te doen dan gebeurtenissen in het echte leven. Belangrijke Ajax kampioenschappen zijn volksfeesten. Supporters besteden direct geld aan hun club maar geven vooral energie en aandacht aan media. De grote aandacht voor voetbal is weer reden voor bedrijven om als sponsor van de club of als adverteerder in de media te betalen om ook in deze schijnwerpers te staan
- Niemand is belangrijker dan het instituut Ajax zelf. Ajax geeft en neemt veel van medewerkers. Jeugdspelers en professionals kunnen via Ajax wereldberoemd en rijk worden… of niet. Echte Ajaxieden zoals oud-spelers zijn belangrijke cultuurdragers met veel maatschappelijk aanzien en status maar tegelijk zijn trainers, managers en bestuurders ook kwetsbaar en kan hun reputatie ook sneuvelen
- Terwijl voetbal ontsnapt aan de dagelijkse werkelijkheid heeft het daar wel een sterke wisselwerking mee. Het voetbal en de voetballers van Ajax hebben de internationale reputatie van Amsterdam en Nederland in de wereld positief beïnvloed. Omgekeerd heeft de maatschappij ook te maken met schaduwzijde van voetbal zoals vandalisme van de F side
Naast het bieden van ontsnapping aan het dagelijks leven en ontspanning kan Ajax ook inspireren in het dagelijks werk. Opvallende punten zijn bijvoorbeeld de volgende: Op strategisch niveau kan worden geleerd van de ambitie van Ajax om een topvoetbalclub te willen zijn én een topopleidingsclub. Soms moet je kiezen om datgene te doen waar je het allerbeste in kunt zijn (voor Ajax: talent ontwikkelen) en niet waar je het beste in wilt zijn (internationale prijzen winnen). Paradoxaal genoeg geeft focus op opleiden de grootste kans op de langere termijn weer grote prijzen te winnen. Dit sluit aan op de Lean-filosofie waarin drukken op kostenresultaat de kwaliteit vermindert, terwijl drukken op kwaliteit de kosten vermindert. Het lijkt op de transformatie die sommige vliegtuigbouwers, autofabrikanten en gloeilampfabrieken (hadden) moeten maken om bij toegenomen internationale concurrentie een nieuwe positie te vinden waar ze wel uniek in kunnen zijn. Op tactisch niveau kan worden geleerd van de consequente vertaling van de strategie in cultuur, continu verbeteren en het personeelsbeleid. De aanvallende voetbalfilosofie is leidend en diep verankerd op diverse manieren zoals verhalen, iconen, opstellingen, normen en trainingswijzen. Op menselijk niveau is de worsteling tussen de korte en lange termijn inspirerend en leerzaam. Juist in voetbal is de druk direct en fors. De sfeer wordt bij Ajax bepaald door de standen en het laatste uitslag van het eerste elftal. Het bouwen van de beste opleidingsclub en kiezen en beschermen van eigen spelers en talent, vraagt een heel stevige rug en knieën om op het rechte spoor te blijven door en voor de voetballers van De Toekomst.
Bronnen

- Login of registreer om te kunnen reageren